تفاوت کلید مینیاتوری و فیوز
در ابتدا توضیح مختصری از وسایل محافظت از مدارات مانند فیوزها و MCBکه برای محافظت از هر وسیله ای در برابر آسیب های ناشی از اتصال کوتاه استفاده می شوند، می دهیم. استفاده از این تجهیزات احتمال وقوع خطا را کاهش نمی دهد اما می تواند به ما کمک کند تا از عواقب نامطلوب خطاهای الکتریکی جلوگیری کنیم. در این مقاله می خواهیم در مورد تفاوت فیوز و MCB و مزایای هر یک از آن ها نسبت به دیگری صحبت نماییم.
مدارهای الکتریکی در برابر انواع خطاها و اتصال کوتاه که بسیار مخرب هستند، آسیب پذیر می باشند. در این هنگام فیوزها و MCB ها وظیفه خود را انجام می دهند. هر دو یک کار مشابه را انجام می دهند: مسیر جریان به مدار یا تجهیزات را قطع کرده و مدار را ازخطرات الکتریکی محافظت می کند، اما اصل علمکرد و قابلیت های آن ها متفاوت می باشد.
تعریف فیوز
فیوز یک وسیله الکتریکی است که هر زمان جریان بیش از مقدار از پیش تعیین شده باشد جریان خود را در مدار متوقف می کند.
انواع فیوزها را می توان به روش زیر دسته بندی نمود:
- از نظر ولتاژ شبکه
- از نظر مورد استعمال
- از نظر محکم شدن کلاهک فیوز به پایه فیوز
- از نظر منحنی ذوب المان فیوز
- از نظر نحوه ی عملکرد
- از نظر نحوه ی کاربرد
تعریف کلید مینیاتوری (MCB)
کلید مینیاتوری تجهیز محافظ مدار با قابلیت تنظیم مجدد است که در صورت بروز خطا، مسیر جریان را در یک مدار متوقف می کند. آن ها در هنگام اتصال کوتاه، اضافه بار و به ندرت در هنگام خطاهای زمینی عمل می کنند.
اصول عملکرد فیوز
فیوز بر اساس خاصیت حرارتی مواد رساننده جریان الکتریکی کار می کند. فیوز شامل یک سیم فلزی یا ماده رسانایی است که می تواند مقدار جریان از پیش تعیین شده ای را از طریق آن هدایت کند. هرگاه جریان بیش از حد از فیوز عبور کند، ماده رسانای داخل آن ذوب شده و بنابراین مسیر جریان در آن قطع می شود.
اصول عملکرد کلید مینیاتوری (MCB)
MCB مخفف عبارت Miniature Circuit Breaker می باشد. این وسیله یک تجهیز الکترومکانیکی است که براساس خواص الکترومغناطیسی و همچنین حرارتی جریان الکتریکی کار می کند. مکانیسم الکترومغناطیسی موجود در داخل MCB به آن کمک می کند تا جریان را در هنگام اتصال کوتاه قطع کند ویک نوار دو فلزی موجود در آن، به آن کمک می کند تا مسیر جریان را در هنگام اضافه بار قطع کند.
سرعت عمل
فیوزها سریع تر از کلیدهای مینیاتوری عمل می کنند. زمان کارکرد حالت اول در هنگام اتصال کوتاه 2 میلی ثانیه است و زمان قطع کید مینیاتور 20 میلی ثانیه است.
عنصری که برای قطع استفاده می شود
کلید مینیاتوری و فیوز از سیم فلزی تشکیل شده اند که به طور معمول جنس آن ها تشکیل شده از قلع، سرب، نقره، مس، آلومینیوم و غیره می باشند و در صورت خرابی ذوب می شوند.
کلیدهای مینیاتوری شامل یک هسته الکترومغناطیسی با آرایش و ساختار پیستون برای محافظت در برابر اتصال کوتاه و یک نوار دو فلزی برای محافظت در برابر اضافه بار هستند.
قابلیت استفاده مجدد
همه انواع فیوزها به غیر از آن هایی که قابلیت سیم کشی مجدد را دارند، پس از برطرف شدن عیب قابل استفاده نیستند. کلیدهای مینیاتوری یا MCB ها را می توان پس از قطع مجدداً تنظیم و دوباره استفاده کرد. MCB ها همچنین می توانند مانند سوئیچ برای قطع برق در بار کار کنند.
عملکرد محافظتی فیوز و کلید مینیاتوری
هم فیوز و هم MCB می توانند در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه محافظت کنند. همچنین فیوزها سریع تر از MCB عمل می کنند.
کاربرد فیوز / کاربرد کلید مینیاتوری
فیوزهای متنوعی با درجه بندی ولتاژ و جریان مختلف در بازار موجود است و می توان آن ها را برای محافظت از تقریبا تمام تجهیزات، از مدارهای کوچک الکترونیکی گرفته تا موتورهای الکتریکی سنگین، استفاده کرد. اما MCB تجهیزات محافظ ولتاژ پایین مدار هستند. این ها برای محافظت از مدارهای روشنایی، مجتمع های مسکونی و مجتمع های صنعتی با درجه جریان اتصال کوتاه بیش از 15 کیلو آمپر استفاده می شوند.
برخی از استفاده های کلید مینیاتوری به شرح زیر می باشد:
- فیوز مینیاتوری 6 آمپر – مدارهای روشنایی استاندارد
- فیوز مینیاتوری 10 آمپر – مدارهای بزرگ روشنایی – هرچند که این فناوری در حال حاضر در تنظیمات داخلی به ندرت استفاده می شود زیرا فناوری و روندها به سمت منابع روشنایی با انرژی کمتری مانند LED حرکت می کنند.
- فیوز مینیاتوری 16 آمپر و 20 آمپر – بسته به میزان توان مصرفی ، این هردو معمولاً برای بخاری های غوطه وری و دیگ های بخار استفاده می شوند.
- فیوز مینیاتوری 32 آمپر – Ring Final. اصطلاح فنی مدار یا پریز برق شما. به عنوان مثال ، یک خانه دو خوابه ممکن است دارای مدارهای قدرت 2 x 32A باشد تا از پله های طبقه بالا و پایین استفاده کند. خانه های بزرگ تر می توانند تعداد مدارهای 32 A را داشته باشند.
- فیوز مینیاتوری 40 آمپر – اجاق گاز / اجاق برقی / دوش کوچک.
- فیوز مینیاتوری 50 آمپر – دوش 10 کیلووات برقی / وان آب گرم.
قیمت فیوز / قیمت کلید مینیاتوری
جهت قیمت انواع کلید مینیاتوری به سایت تهران برق مراجعه فرمایید.
جدول مقایسه فیوز و کلید مینیاتوری (MCB) در یک نگاه
کلید مینیاتوری | فیوز |
مکانیسم الکترومغناطیسی موجود در داخل MCB به آن کمک می کند تا فوراً جریان را در حین خطا قطع کند. | هرگاه جریان بیش از حد از فیوز عبور کند، مواد رسانای داخل آن ذوب شده و در نتیجه مسیر جریان را قطع می کند. |
کلیدهای مینیاتوری پس از رفع خطاها می توانند دوباره مورد استفاده قرار گیرند. | فیوزی به جز فیوزهایی با قابلیت سیم کشی مجدد، قابل استفاده نمی باشد. |
زمان قطع برای MCB 20 میلی ثانیه است. | فیوزها سریع تر از MCB عمل می کنند. زمان معمولی 2 میلی ثانیه می باشد. |
می تواند در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت کند. | می تواند در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت کند. |
MCB ها از فیوزها گران تر هستند. | از کلید مینیاتوری ارزان تر می باشد. |