چراغ روشنایی

در این مقاله سعی بر توضیحی ار تعریف چراغ های روشنایی و تعدادی از انواع مختلف آن مانند چراغ های فلورسنت، کامپکت، رشته ای و … شده است. لازم به ذکر است چندی از مشخصه های مربوط به چراغ های روشنایی که می توان آن ها را تفکیک یا طبقه بندی نمود، بر حسب نوع حفاظت در برابر برق گرفتگی، درجه حفاظت در برابر نفوذ رطوبت و غبار و جنس سطوح نگه دارنده چراغ و از نقطه نظر کاربرد می باشند.

چراغ

وسیله ای که نور ساطع از یک یا چند لامپ روشنایی را توزیع، تبدیل یا فیلتر می کند و دارای تمامی قطعات لازم برای نصب، نگهداری و حفاظت لامپ ها بوده و در موارد لازم مجهز به اجزای کمکی مدار با وسایل اتصال به منبع نیرو می باشد.

چراغ معمولی

چراغی است که دارای حفاظت در مقابل تماس تصادفی با بخش های برق دار بوده ولی فاقد هرگونه حفاظت خاص در برابر گرد و غبار و رطوبت می باشد.

چراغ عمومی

چراغی که برای منظور خاصی طراحی نشده باشد مانند چراغ های آویز، برخی نورافکن های همگرا و بعضی چراغ های قابت روکار یا توکار. نمونه چراغ های مخصوص که برای کاربردهای ویژه به کار می روند عبارتند از چراغ های صنعتی، چراغ های عکس برداری و چراغ های استخر.

چراغ ثابت

چراغی که به سهولت قابل جا به جایی نباشد، یا نحوه نصب به گونه ای باشد که چراغ به کمک یک ابزار برداشته شود و یا محل نصب آن خارج از دسترسی آسان باشد.

چراغ قابل حمل

چراغی که در شرایط عادی بهره برداری و هنگام اتصال به برق قابل جا به جایی باشد.

چراغ توکار

چراغی که بخشی یا تمامی آن برای نصب توکار ساخته شده باشد.

حفاظت در برابر برق گرفتگی

چراغ ها با توجه به نوع حفاظت در برابر برق گرفتگی به چهار گروه به شرح زیر طبقه بندی می شوند:

گروه 0 – چراغ هایی را شامل می شود که در آن حفاظت در برابر خطر برق گرفتگی صرفاً به عایق بندی اساسی متکی باشد. این امر بدان معنی است که هیچ وسیله ای برای اتصال قسمت های هادی در دسترس (در صورت وجود) به هادی حفاظتی سیم کشی تاسیسات وجود ندارد و در صورت بروز نقص در عایق بندی اساسی حفاظت در برابر برق گرفتگی متکی به شرایط محیط اطراف می شود.

گروه I – چراغ هایی را شامل می شود که در آن حفاظت در برابر خطر برق گرفتگی صرفاً به عایق بندی اساسی متکی نباشد بلکه پیش بینی اضافی دیگری برای اتصال قسمت های هادی در دسترس به هادی حفاظتی (سیستم زمین) سیم کشی قابت نیز شده باشد تا در صورت بروز نقص در عایق بندی اساسی قسمت های مزبور برق دار نشود.

گروه II – چراغ هایی را شامل می شود که حفاظت در برابر خطر برق گرفتگی صرفاً به عایق بندی اساسی متکی نباشد بلکه پیش بینی اضافی دیگری نیز همچون عایق بندی مضاعف یا تقویت شده در آن در نظر پرفته شده باشد. در این نوع طبقه بندی پیش بینی اتصال زمین حفاظتی با شرایط محل نصب منظور نشده است.

گروه III – چراغ هایی را شامل می شود که در آن حفاظت در برابر خطر برق گرفتگی متکی بر تغذیه با ولتاژ خیلی ضعیف ایمنی می باشد و ولتاژهای بیش از آن در جراغ تولید نمی شود.

حفاظت در برابر نفوذ رطوبت و غبار

درجه حفاظت چراغ ها از نطر نفوذ رزوبت و غبار بر اساس شماره IP طبقه بندی می شود. حروف I و P به معنای حفاظت بین المللی و مخفف کلمات International Protection می باشدکه با یک عدد دو رقمی همراه است. رقم مشخصه اول که درجه حفاظت اشخاص در برابر تماس با قسمت های برق دار و نفوذ اشیاء خارجی را نشان می دهد و رقم دوم که درجه حفاظت در برابر آب را نشان می دهد در جدول زیر ذکر شده است.

جنس سطح نگه دارنده چراغ

چراغ ها بر اساس این که برای نصب مستقیم روی سطوح قابل اشتعال معمولی در تمام موارد، مناسب هستند یا اصولاً برای آن کاربرد طراحی و ساخته شده اند و یا این که فقط برای نصب بر روی سطوح نسوز مناسب می باشند به شرح زیر طبقه بندی می شوند:

الف) چراغ های قابل حمل و دستی. در مورد این نوع چراغ ها نیازی به نشانه مشخصات الکتریکی نیست.

ب) سایر چراغ های ثابت که برای نصب روی سطوح قابل اشتعال معمولی مناسب هستند.

ج) چراغ های ثابت دیگر که فقز برای نصب روی سزوح نسوز مناسب می باشند. در مورد این نوع چراغ های نیازی به نشانه مشخصات الکتریکی نبوده ولی امکان دارد استفاده از نکات هشداردهنده ضروری باشد.

شرایط کاربرد

چراغ ها بر اساس این که کار در شرایط معمولی یا برای استفاده در شرایطسخت طراحی و ساخته شده باشند طبقه بندی می شوند:

الف) چراغ ها برای کار در شرایط عادی و معمولی.

ب) چراغ ها برای کار در سزلیط سخت و خشن.